گوگل، نامی که با جست‌وجو، فناوری، و نوآوری گره خورده، بخشی از زندگی روزمره میلیاردها نفر در سراسر جهان است. اما آیا این غول فناوری به‌تنهایی عمل می‌کند یا زیر چتر شرکتی بزرگ‌تر قرار دارد؟ پاسخ به این سؤال ما را به سفری در ساختار پیچیده دنیای فناوری می‌برد. در این مقاله از سبز اندیشان، بررسی می‌کنیم که گوگل زیرمجموعه کدام شرکت است، چرا این ساختار شکل گرفت، و چه تأثیراتی بر صنعت فناوری داشته است.
شرکت های زیر مجموعه گوگل
گوگل زیرمجموعه شرکت آلفابت (Alphabet Inc.) است. آلفابت در سال 2015 به‌عنوان شرکت مادر گوگل تأسیس شد تا فعالیت‌های گسترده گوگل و پروژه‌های نوآورانه‌اش را سازمان‌دهی کند. این بازسازی به گوگل اجازه داد تا بر کسب‌وکار اصلی خود (جست‌وجو، تبلیغات، یوتیوب، و اندروید) تمرکز کند، در حالی که پروژه‌های دیگر، مانند خودروهای خودران و فناوری‌های سلامت، تحت برندهای جداگانه در آلفابت مدیریت می‌شوند.
تاریخچه تشکیل آلفابت
در آگوست 2015، لری پیج (یکی از بنیان‌گذاران گوگل) و سرگئی برین اعلام کردند که گوگل به‌عنوان بخشی از یک ساختار جدید تحت شرکت آلفابت فعالیت خواهد کرد. لری پیج مدیرعامل آلفابت شد، سرگئی برین رئیس آن، و ساندار پیچای به‌عنوان مدیرعامل گوگل انتخاب شد. هدف این بازسازی، جداسازی کسب‌وکارهای اصلی گوگل (مانند موتور جست‌وجو، اندروید، و یوتیوب) از پروژه‌های تحقیقاتی و بلندپروازانه (مانند ویمو برای خودروهای خودران و وریلی برای علوم زیستی) بود.
چرا آلفابت؟
- تمرکز و شفافیت مالی: آلفابت امکان مدیریت بهتر پروژه‌های پرریسک و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت را فراهم کرد، در حالی که گوگل روی محصولات اصلی و سودآور خود متمرکز ماند.
- جذب سرمایه‌گذاری: ساختار آلفابت به سرمایه‌گذاران اجازه داد تا عملکرد مالی بخش‌های مختلف (مانند گوگل در مقابل پروژه‌های تحقیقاتی) را بهتر ارزیابی کنند.
- نوآوری مستقل: شرکت‌های زیرمجموعه آلفابت، مانند ویمو (Waymo) یا دیپ‌مایند (DeepMind)، می‌توانند بدون وابستگی مستقیم به برند گوگل فعالیت کنند.
زیرمجموعه‌های کلیدی آلفابت
علاوه بر گوگل، آلفابت چندین شرکت و پروژه دیگر را مدیریت می‌کند، از جمله:
- ویمو (Waymo): توسعه فناوری خودروهای خودران.
- وریلی (Verily): تحقیقات در حوزه سلامت و زیست‌فناوری.
- دیپ‌مایند (DeepMind): تحقیقات هوش مصنوعی.
- نست (Nest): محصولات خانه هوشمند.
- کالیکو (Calico): تحقیقات برای افزایش طول عمر انسان.
گوگل همچنان بزرگ‌ترین و سودآورترین بخش آلفابت است و بخش عمده درآمد این شرکت (عمدتاً از تبلیغات دیجیتال) را تأمین می‌کند. در سال 2024، آلفابت گزارش داد که بیش از 80 درصد درآمدش از فعالیت‌های گوگل، به‌ویژه تبلیغات جست‌وجو و یوتیوب، تأمین می‌شود.
مشخصات کلیدی آلفابت
- تأسیس: 2 اکتبر 2015
- دفتر مرکزی: مانتین ویو، کالیفرنیا، ایالات متحده
- مدیرعامل: ساندار پیچای (از 2019 برای آلفابت و گوگل)
- ارزش بازار: حدود 2.1 تریلیون دلار (تا پایان 2024)
- نماد بورسی: GOOGL و GOOG (بورس نزدک)
تاریخچه و چالش ها
گوگل و آلفابت در طول سال‌ها با انتقادات و چالش‌های متعددی مواجه بوده‌اند:
- انحصار و ضدتراست: آلفابت به دلیل تسلط گوگل بر بازار جست‌وجو و تبلیغات دیجیتال با پرونده‌های ضدتراست در آمریکا و اروپا مواجه شده است. در سال 2024، وزارت دادگستری آمریکا گوگل را به انحصار غیرقانونی متهم کرد.
- حریم خصوصی: گوگل به دلیل جمع‌آوری گسترده داده‌های کاربران مورد انتقاد قرار گرفته و جریمه‌های سنگینی (مانند 5 میلیارد یورو در اروپا در سال 2018) پرداخت کرده است.
- پروژه‌های شکست‌خورده: برخی پروژه‌های آلفابت، مانند پروژه لون (Loon) برای اینترنت بالنی، به دلیل هزینه‌های بالا تعطیل شدند.
این چالش‌ها نشان می‌دهد که حتی غول‌های فناوری نیز از حاشیه‌های قانونی و اجتماعی در امان نیستند.
جمع بندی
گوگل، قلب تپنده فناوری مدرن، زیرمجموعه شرکت آلفابت است که از سال 2015 به‌عنوان شرکت مادر آن عمل می‌کند. این ساختار به گوگل امکان داده تا روی کسب‌وکارهای اصلی خود تمرکز کند، در حالی که آلفابت پروژه‌های نوآورانه و پرریسک را مدیریت می‌کند. اگرچه این بازسازی به رشد و انعطاف‌پذیری گوگل کمک کرده، اما چالش‌های حقوقی و اخلاقی همچنان سایه‌ای بر این امپراتوری فناوری انداخته است. اگر به دنیای فناوری و ساختارهای پیچیده آن علاقه‌مندید، آلفابت و گوگل نمونه‌ای جذاب از نوآوری و جاه‌طلبی هستند.
